Porady prawne: Q&A – Ślub i wesele a stan epidemii.

Na pytania odpowiada zespół kancelarii “Zbudowane na prawie” – adwokat Adrian Nowitkiewicz i radca prawny Weronika Nowitkiewicz.

Stan epidemii jest nadal aktualny. To ciężki czas dla nas wszystkich.
Coraz więcej osób rezygnuje, lub przekłada swoje wesela. Są też tacy którzy decydują się na ślub w wybranym terminie, natomiast samo wesele przekładają na przyszły rok.

Niestety niektórzy spotykają się z barierą w postaci opornego usługodawcy, menadżera sali, który w przypadku rezygnacji z terminu nie spieszy się z oddaniem zadatku. Są również osoby które mieszkają poza granicami naszego kraju i nie wiedzą jakie prawa w tym przypadku ich obowiązują.

Wychodząc na przeciw waszym pytaniom i potrzebom, nawiązaliśmy współpracę z kancelarią Zbudowane na prawie, której zespół z chęcią odpowiedział na zadawane przez was pytania dotyczące ślubu i wesela w czasie koronawirusa – waszych umów, praw i zadatków.
Poniżej prezentujemy najczęściej zadawane przez was pytania wraz z odpowiedziami naszych specjalistów.

Zbudowane na prawie:
“Wszelkie kwestie prawne związane z zawieranymi przez Pary Młode i Usługodawców umowami należy rozpatrywać przede wszystkim w oparciu o konkretne zapisy umowne. Każda umowa jest inna i zawierać może inne obostrzenia albo zapisy pozwalające na jej rozwiązanie w przypadku zaistnienia niespodziewanych okoliczności.

Sytuacja Par Młodych i Usługodawców jest również uzależniona od sytuacji panującej w kraju i czasami bardzo dynamicznych i niespodziewanych zmian prawa. Obecnie obowiązuje szereg przepisów uniemożliwiających przeprowadzenie ślubu i wesela w tradycyjnej formie, co sprawia, że bez żadnych problemów Usługodawcy powinni godzić się na rozwiązywanie umów – to bowiem oni nie mogą spełnić świadczenia, do którego się zobowiązali.

Inaczej podchodzić należy do terminów ślubów i wesel nieco oddalonych w czasie – zaplanowanych na czerwiec i kolejne miesiące. Co do tych terminów nie możemy mieć bowiem pewności jakie przepisy prawa, a tym samym ograniczenia, będą wówczas obowiązywać. Rozwiązywanie tych umów nieść może więc za sobą ryzyko tego, że Usługodawca (bądź Para Młoda jeżeli umowę rozwiąże Usługodawca) żądać będzie zapłaty kary umownej lub nie zwróci wpłaconego zadatku.

Mając na uwadze powyższe zastrzeżenia przejść można do odpowiedzi na konkretne pytania.”

Zbudowane na prawie: Zgodnie z przepisem art. 394 kodeksu cywilnego zadatek może zostać zatrzymany (albo strona go dająca może żądać go w podwójnej wysokości) tylko w przypadku niewykonania umowy przez jedną ze stron. Jeżeli rozwiązują Państwo umowę polubownie to zadatek powinien zostać Państwu zwrócony. Tak samo dzieje się w przypadku rozwiązania umowy z uwagi na niemożność spełnienia świadczenia (art. 495 kodeksu cywilnego).

Obecna sytuacja w kraju w zasadzie nie daje jakichkolwiek podstaw do zatrzymania zadatku przez salę weselną (lub jakiegokolwiek innego usługodawcę). Muszą Państwo również pamiętać, że nie są Państwo zobligowani do zamiany odwołanego terminu na inny. Żaden usługodawca nie może uzależnić zwrotu zadatku od wyboru przez Państwa innego terminu wesela i korzystania z jego usług.

Zbudowane na prawie: Pojęcie „zaliczki” nie posiada definicji w przepisach prawa. Dlatego też, nie ma jasnych i wiążących dla wszystkich reguł stosowania tej formy zabezpieczenia umowy.

Strony mają prawo dowolnie określać zarówno wysokość zaliczki jak i zasady jej zwrotu. Jeżeli zatem podpisana umowa obejmuje przekazanie „bezzwrotnej zaliczki” to w przypadku rozwiązania umowy z powodów niezwiązanych z sytuacją epidemiczną w kraju nie podlegałaby zwrotowi.

Obecna sytuacja jest jednakże wyjątkowa, dlatego też w mojej ocenie mogą Państwo ubiegać się o zwrot zaliczki bezzwrotnej powołując się na nadzwyczajne okoliczności. Co więcej, to w zasadzie po stronie usługodawcy pojawia się problem (albowiem to do usługodawców odnosi się większość wprowadzonych ograniczeń), więc nie może on stwierdzić, iż to Państwo odpowiadają za odwołanie wesela.

Podstawą rozwiązania umowy będzie art. 495 kodeksu cywilnego.

Zbudowane na prawie: Należy mieć świadomość doniosłych różnic jakie wynikają z kilku możliwych scenariuszy.

Pierwszym z nich jest polubowne, ustalone wspólnie z usługodawcą, rozwiązanie umowy – w tym przypadku żadne kary umowne nie powinny być naliczane.

Drugim z nich jest rozwiązanie umowy przez jedną ze stron – np. przez Parę Młodą – w związku z brakiem możliwości spełnienia świadczenia wynikającym z obostrzeń związanych z epidemią. Wtedy również nie ma możliwości naliczania kar umownych, a strony powinny zwrócić sobie wszystko co świadczyły.

Trzecim scenariuszem jest rezygnacja z usług dokonywana z dużym wyprzedzeniem, np. usługi zarezerwowane na czerwiec i kolejne miesiące. W takiej sytuacji z uwagi na brak obecnie wiedzy co do rozwoju sytuacji epidemicznej, a także obostrzeń wprowadzanych przez rząd, usługodawca może uznać, że rozwiązanie z nim umowy jest przedwczesne i naliczyć kary umowne.

Reasumując: w przypadku wesel z maja praktycznie pewnym jest, że nie będą mogły się one odbyć w formie jaka była dla nich zamierzona jeszcze kilka miesięcy temu, co w pełni uzasadnia odstąpienie od wszelkich umów wraz z żądaniem zwrotu wpłaconych kwot. Co do terminów późniejszych należałoby skontaktować się z usługodawcami i podjąć rozmowy w zakresie ewentualnej zmiany terminu lub rozwiązania umowy, jednakże brak jest obecnie podstaw do jednostronnego rozwiązania takich umów.

Zbudowane na prawie: Obowiązek zwrotu zadatku powstaje w momencie rozwiązania umowy. Raczej pewne jest, że 2 maja 2020 r. nie odbędzie się ślub i wesele w planowanej formie. W Państwa sytuacji zasadnym byłoby rozważenie rozwiązania umowy w oparciu o przepis art. 495 kodeksu cywilnego i zażądanie zwrotu zadatku na podstawie art. 394 § 3 kodeksu cywilnego.

Rozwiązanie umowy na powyższej podstawie powinno nastąpić w momencie uzyskania 100% pewności, że obostrzenia wprowadzone przez rząd nie pozwolą na przeprowadzenie wesela w planowanym terminie.

Mieć na względzie należy, iż do czasu rozwiązania umowy sala nie ma obowiązku zwrotu zadatku.

Zbudowane na prawie: Obecnie nie ma podstaw prawnych do odwołania wrześniowego wesela wraz z prawem do otrzymania zwrotu zadatku. Niestety nie jesteśmy w stanie przewidzieć jakie obostrzenia będą obowiązywały w Polsce we wrześniu, a co za tym idzie nie możemy powołać się na niemożliwość spełnienia świadczenia jako podstawę do odwołania wesela i żądania zwrotu zadatku.

Nic nie stoi jednakże na przeszkodzie przeprowadzeniu z usługodawcami rozmów i przedstawienia swoich obaw. Być może będą chętni na zmianę terminu na późniejszy, ewentualnie pójdą na rękę i zgodzą się polubownie rozwiązać umowę i zwrócić zadatek.

Zbudowane na prawie: Jeżeli przełożenie wesela nastąpiło w formie aneksu do umowy, w której zgodzili się Państwo jedynie na zmianę terminu to nie ma podstaw do zwiększenia cen. Powinni Państwo stanowczo zaprotestować takiej praktyce sali weselnej.

Sala nie może również „sama z siebie” zmienić ustalonych w umowie cen (chyba, że dopuścili Państwo taką możliwość w podpisanej umowie).

W przypadku gdy podpisali Państwo aneks obejmujący również zmianę ceny to niestety są Państwo zobowiązani do przestrzegania zapisów umownych.

Zbudowane na prawie: Jeżeli chodzi o prawo do waloryzacji ceny przez salę to powinno ono znaleźć się w umowie. W przypadku gdy umowa nie określa warunków na jakich wskazana w niej cena może ulec zmianie nie ma podstaw do jednostronnej zmiany ceny. Zmiana w tym przypadku powinna być dokonana w drodze porozumienia obu stron.

Zbudowane na prawie: Rozwiązując umowę najlepiej powołać się na jej brzmienie. Wiele umów dopuszcza bowiem możliwość ich rozwiązania z przyczyn niezależnych od stron.

Jeżeli Państwa umowy nie zawierają takich zapisów podstawą rozwiązania umowy w obecnej sytuacji może być przepis art. 495 § 1 kodeksu cywilnego. Przepis ten wskazuje na niemożliwość świadczenia jednej ze stron. Jeżeli wesele zostało odwołane z uwagi na siłę wyższą (epidemię i obowiązujące w związku z nią zakazy) to niemożliwe stało się np. wykonanie zdjęć weselnych czy zapewnienie oprawy muzycznej wesela, którego nie było.

Odstąpienie od umowy na skutek przywołanego powyżej przepisu daje również możliwość żądania zwrotu wpłaconego zadatku na podstawie przepisu art. 394 § 3 kodeksu cywilnego. Zaliczka powinna podlegać zwrotowi bez wskazywania dodatkowych podstaw prawnych.

Należy również pamiętać, że każdą umowę można rozwiązać na skutek zgodnych oświadczeń stron. Zawsze najlepszym rozwiązaniem będzie zwrócenie się z propozycją do usługodawcy o zgodne rozwiązanie umowy wraz z przedstawieniem Państwa sytuacji. Usługodawca powinien zgodzić się na zwrot zadatku.

Ostatecznością jest rozwiązanie umowy przez Sąd.

Zbudowane na prawie: Jeżeli termin sierpniowy został ustalony z Właścicielką w miejsce odwołanego terminu majowego (i dysponują Państwo pisemnym potwierdzeniem takiej zmiany) nie muszą Państwo godzić się na inny zaproponowany przez Właścicielkę termin. W przypadku braku możliwości przeprowadzenia wesela w zmienionej dacie z winy Właścicielki (pomyłka w terminie sierpniowym) mają Państwo prawo żądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.

Jeżeli natomiast termin majowy jest jeszcze aktualny (nie nastąpiło skuteczne jego odwołanie) to kwestia zwrotu zadatku związana będzie ze sposobem rozwiązania umowy. Ale tu też nie ma obowiązku godzenia na zmianę terminu, nie może być bowiem tak, że właścicielka nie godzi się na rozwiązanie umowy i zwrot zadatku proponując Państwu w zamian inny termin.

Jeżeli do majowego terminu ślubu nie zostaną zniesione ograniczenia zarówno w kontekście zgromadzeń jak i działalności gastronomicznej to będą Państwo uprawnieni do odstąpienia od umowy na podstawie przepisu art. 495 kodeksu cywilnego, a co za tym idzie Właścicielka zobowiązana będzie do zwrotu zadatku (art. 394 § 3 kodeksu cywilnego).

Zbudowane na prawie: Konieczne jest zapoznanie się z pozostałymi zapisami umownymi, ale jeżeli nie znajdzie się tam zapis o tym, że „transza podlega zwrotowi” to bardzo ciężko będzie odzyskać wpłacone pieniądze.  

Transza nie jest bowiem pojęciem stricte związanym z prawem cywilnym – najczęściej w ten sposób określa się części kredytu wypłacane przez bank, a co za tym idzie nie można jej przyrównać do zadatku czy zaliczki i zastosować do niej przepisów ich dotyczących.

Mieć na uwadze jednakże należy, iż niezwykle istotne będzie to, na jakiej podstawie umowa zostanie rozwiązana, w przypadku bowiem odstąpienia od umowy na skutek niemożności spełnienia świadczenia strony powinny zwrócić sobie wszystko co świadczyły – a więc w tym przypadku również zapłaconą transzę.

Zbudowane na prawie: Wszystko zależy od planowanej daty ślubu i wesela. Obecne ograniczenia w przekraczaniu granicy Polski obowiązują bowiem jedynie do dnia 26 kwietnia 2020 r. Zapewne zostaną przedłużone, jednakże na chwilę obecną nie jest możliwe stwierdzenie na jak długo. 

Oczywiście, jeżeli w dniu zaplanowanego ślubu będą obowiązywać obostrzenia w postaci: kwarantanny dla osób przekraczających granicę oraz ograniczenia możliwości wjazdu do Polski dla osób nie posiadających tu miejsca zamieszkania lub pobytu to będzie to podstawa do rozwiązania umowy z przyczyn niezależnych od stron i żądania zwrotu zadatku.

Skuteczne powołanie się na te okoliczności będzie możliwe dopiero po przedłużeniu przez Rząd okresu ich obowiązywania. 

Nic jednakże nie stoi na przeszkodzie aby już teraz skontaktować się z usługodawcami i spróbować osiągnąć porozumienie.

Bardzo dziękuję całemu zespołowi kancelarii Zbudowane na prawie, za odpowiedzi na pytania.
Pamiętajcie o tym, że najważniejszą rzeczą jest dogadanie się z usługodawcami i menadżerami sal! Zanim zaczniemy wykorzystywać warunki umowy i prawo spróbujcie tak po ludzku dojść do porozumienia.
Każdy z nas jest człowiekiem którego ta sytuacja dotyka bezpośrednio.

Jeśli macie jeszcze jakiekolwiek pytania, zapraszam serdecznie do kontaktu!
Facebook
Instagram
Facebook zbudowane na prawie
Instagram zbudowane na prawie

Potrzebujecie porad lub konsultacji certyfikowanego Wedding Plannera? Zapraszam do kontaktu, razem rozwiążemy wiele problemów i waszych obaw!